زابل در حصار فاضلاب‌های فرسوده

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، سال‌هاست که توسعه و اصلاح شبکه فاضلاب شهری زابل به یکی از مهم‌ترین، و البته مزمن‌ترین مطالبات مردم این منطقه تبدیل شده است. زابل، شهری واقع در دل اقلیم خشک و گرم سیستان، باوجود همه محدودیت‌های محیطی و زیرساختی، همچنان از نبود یک سیستم کامل و کارآمد برای جمع‌آوری و دفع بهداشتی فاضلاب رنج می‌برد؛ مسئله‌ای که تبعات آن، به‌ویژه در ماه‌های گرم سال، زندگی روزمره شهروندان را با مشکلات جدی مواجه کرده است.

نابسامانی‌های شبکه فاضلاب در زابل، دیگر برای مردم این شهر به یک تصویر تکراری و آشنا تبدیل شده است؛ خیابان‌هایی که با هر بار شکستگی و ترکیدگی لوله‌های فرسوده، مملو از فاضلاب می‌شوند؛ کوچه‌هایی که بوی تعفن ناشی از پس‌زدگی فاضلاب در آن‌ها تنفس را دشوار کرده؛ و نقاطی که به دلیل نشست زمین، هر لحظه در معرض خطر فروریزش هستند.

در چنین شرایطی، شهروندان زابلی سال‌هاست چشم‌انتظار اجرای یک طرح جامع و فراگیر برای نوسازی کامل شبکه فاضلاب هستند. اما همان‌گونه که بارها از زبان مسئولان شنیده شده، تحقق این مطالبه نیازمند تأمین اعتباری قابل‌توجه و چند صدمیلیاردی است؛ اعتباری که فراهم‌کردن آن باتوجه‌به محدودیت‌های بودجه‌ای و اولویت‌های متعدد در سطح کشور، کار ساده‌ای نیست و همین موضوع سبب کندی اجرای طرح‌های زیرساختی در منطقه شده است.

با این‌ حال، اقدامات یکی دوساله اخیر در پروژه‌های اصلاح شبکه فاضلاب در زابل، امیدی دوباره در دل مردم ایجاد کرده است؛ پروژه‌هایی که با همکاری اداره آب‌وفاضلاب، شهرداری، شورای شهر و حمایت مجموعه استانداری و نمایندگان مجلس آغاز شده و اکنون در برخی نقاط بحرانی از جمله میدان امام حسین، خیابان طالقانی، بلوار بسیج، هیرمند و فرخی سیستانی در دست اجراست.

گلایه شهروندان زابل از وضعیت موجود
مهدی کریمی شهروند زابلی در گفتگو با خبرنگار «صدای‌ماشکید» بیان کرد: متأسفانه وضعیت فاضلاب در شهرستان زابل سال‌هاست به معضلی جدی تبدیل شده است. فرسودگی شبکه فاضلاب در بسیاری از مناطق و نبود آن در مناطقی همچون هیرمند شمالی و خیابان دانشگاه، مشکلات زیادی برای مردم ایجاد کرده و باعث شده صدای اعتراض و گلایه شهروندان به اوج برسد.

وی افزود: به‌ویژه در ماه‌های گرم سال، بوی بد و نامطبوع ناشی از نبود یا فرسودگی شبکه فاضلاب، زندگی را برای ما بسیار سخت کرده است. این مشکل نه‌تنها موجب آلودگی محیط‌زیست شده، بلکه سلامت ساکنان و کسبه منطقه را نیز به‌طورجدی تهدید می‌کند.

کریمی تأکید کرد: از مسئولان محترم تقاضا داریم هر چه سریع‌تر نسبت به اصلاح و نوسازی شبکه فاضلاب اقدامات لازم را انجام دهند تا این مشکلات پایان یابد و مردم بتوانند در شهری پاک‌تر و سالم‌تر زندگی کنند.

سعید ریگی، ساکن منطقه مدرس شهر زابل در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید» ضمن ابراز نارضایتی از وضعیت نابسامان فاضلاب شهری شهرستان زابل بیان کرد: تقریباً هر هفته لوله‌ها در محله ما می‌ترکد؛ کوچه‌ها پرازآب فاضلاب می‌شود؛ بوی تعفن، مخصوصاً در تابستان غیرقابل‌تحمل است؛ چندباره به شهرداری و آبفا مراجعه کردیم ولی می‌گویند اعتبار نداریم.

وی افزود: بچه‌های کوچک در کوچه‌هایی بازی می‌کنند که لبریز از فاضلاب است؛ این وضعیت سلامت مردم را تهدید می‌کند؛ مگر زابل حق ندارد از امکانات اولیه شهری مثل فاضلاب مناسب برخوردار باشد؟

 افزایش اعتبارات و آغاز پروژه‌های اصلاحی
حمیدرضا مددی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، درباره وضعیت ترمیم شبکه فاضلاب شهرستان زابل بیان کرد: در روزهای اخیر عملیات اصلاح و ترمیم شبکه فاضلاب در محدوده خیابان طالقانی و مسیر میدان انقلاب تا فلکه‌های قدیم در حال انجام است. گزارش‌های میدانی و ارتباط زنده تلفنی با مسئولان نشان می‌دهد که فعالیت‌های ترمیمی با سرعت و دقت قابل‌قبولی در حال اجراست.

مددی با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته اظهار کرد: اصلاح شبکه فاضلاب خیابان طالقانی از میدان نگاره شهید باقری تا چهارراه زهک و تقاطع هیرمند به طور کامل در برنامه قرار دارد و لوله‌گذاری در این مسیر انجام شده است. باوجود چالش‌های ناشناخته اولیه، خوشبختانه روند کار با سرعت مناسب ادامه دارد و تقریباً ۹۹ درصد پروژه تکمیل شده است.

وی افزود: تنها بخش کوچکی از مسیر، شامل اتصال فرعی و اصلی خیابان از میدان انقلاب تا تقاطع خیابان هیرمند باقی‌مانده است که به‌زودی به پایان خواهد رسید.

مدیر آب‌وفاضلاب شهرستان زابل درباره برنامه‌های سال جاری نیز تأکید کرد: اصلاح شبکه فاضلاب میدان امام حسین، خیابان هیرمند از تقاطع مطهری تا چهارراه پادگان، بلوار بسیج و خیابان فرخی نیز در برنامه امسال قرار دارد و با اعتبارات پیش‌بینی شده اجرا خواهد شد.

مددی ضمن عذرخواهی از ساکنان مناطق تحت‌تأثیر عملیات برای مشکلات و گرفتگی‌های موقت گفت: از صبر و همکاری مردم منطقه سپاسگزاریم و تلاش می‌کنیم که روند کار با کمترین مزاحمت انجام شود.

وی در پاسخ به سؤالی درباره وضعیت اعتبارات پروژه خاطرنشان کرد: باتوجه‌به توجه ویژه استاندار، تسهیلات ماده ۵۶، اعتبارات استانی و درآمدهای ناشی از فروش پساب، اعتبار مناسبی برای اجرای پروژه‌ها اختصاص‌یافته و سال گذشته و امسال شاهد جهش قابل‌توجهی در این زمینه بوده‌ایم.

امید به آینده؛ فاضلاب زابل در مسیر بهبود
مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب زابل گفت: از مجموع ۱۱۴ کیلومتر شبکه فاضلاب این شهر، تاکنون ۲/۵ کیلومتر از خطوط فرسوده بااعتبار ۱۷۰ میلیارد تومان و باهدف ارتقای خدمات‌رسانی و کاهش مشکلات ناشی از فرسودگی، اصلاح و توسعه‌یافته است.

مددی تصریح کرد: امیدواریم با تکمیل این پروژه‌ها، مشکلات قدیمی شبکه فاضلاب زابل که سال‌ها روی‌هم تلنبار شده بود، به طور کامل برطرف شود و مردم دیگر دغدغه‌ای در این زمینه نداشته باشند. و برای پیشبرد این پروژه در سال جاری نیز مناقصه‌ای به ارزش ۲۱۰ میلیارد تومان در حال انجام است.

فرسودگی شبکه؛ چالش اصلی زابل
وی با اشاره به حادثه نشست زمین در محدوده میدان امام حسین طی دو هفته گذشته گفت: به دلیل فرسودگی شبکه فاضلاب و خطوط اصلی، نشست زمین در این منطقه رخ داد که متأسفانه موجب آسیب به تأسیسات زیربنایی از جمله خطوط آب شد اگرچه در همان روز حادثه، مشکل به‌صورت موقت رفع و خیابان پر شد، اما به دلیل تکرار حادثه از همان مسیر فاضلاب، ناچار شدیم مجدداً مسیر را باز کرده و عملیات اصلاحی را آغاز کنیم.

وی با اشاره به آغاز عملیات اصلاحی افزود: در حال حاضر محدوده‌ای به طول ۱۵۰ متر در اطراف میدان امام حسین برای اصلاح در نظر گرفته شده، مجوزهای لازم اخذ گردیده و پیمانکار تجهیز کارگاه کرده است. عملیات اجرایی نیز آغاز شده و طبق برنامه‌ریزی، در یک بازه زمانی حدود ۱۰ روزه این محدوده به طور کامل اصلاح خواهد شد.

مددی درباره ماهیت این‌گونه حوادث توضیح داد و افزود: این نوع نشست‌ها جزو موارد اضطراری و غیرقابل‌پیش‌بینی هستند. خوشبختانه با همراهی شهرداری محترم، شورای شهر و ساکنین مجاور، جلسات کمیسیون حفاری به‌سرعت تشکیل شد و پس از بررسی‌های ترافیکی، مجوزهای لازم برای شروع پروژه صادر شد.

وی همچنین درباره احتمال تکرار چنین مواردی در دیگر نقاط شهر هشدار داد و افزود: در حال حاضر حدود ۱۰ نقطه بحرانی در شهر شناسایی شده که مستعد نشست و بروز حوادث مشابه هستند. این نقاط در قالب برنامه اصلاحات سال جاری در نظر گرفته شده و در قالب قراردادها و اعتبارات امسال، عملیات اصلاحی آن‌ها انجام خواهد شد.

مددی با اشاره به اهمیت محورهای اصلی شهر تصریح کرد: به دلیل اینکه بخش عمده‌ای از فاضلاب شهر از مسیر خیابان طالقانی و میدان امام حسین عبور می‌کند، اصلاح این محدوده در اولویت قرار گرفت. عملیات لوله‌گذاری در این منطقه به دو روش سپرکوبی و لوله‌رانی در حال انجام است؛ بخش سپرکوبی به اتمام رسیده و لوله‌رانی تا پایان هفته (پنجشنبه یا جمعه) تکمیل و مسیر بازگشایی خواهد شد.

مدیر آب‌وفاضلاب شهرستان زابل همچنین درباره وضعیت مالی پروژه‌ها اظهار امیدواری کرد و افزود: در زمینه تأمین مالی خوشبختانه اتفاقات مثبتی افتاده است. با مساعدت‌های مسئولین محترم و نمایندگان مجلس، اعتبارات قابل‌توجهی برای پروژه‌های اصلاح شبکه در سال جاری اختصاص‌یافته است.

وی افزود: در همین راستا، پروژه‌های اصلاح شبکه فاضلاب در بلوار سام، خیابان هیرمند، خیابان بسیج و خیابان فرخی سیستانی در دست برنامه‌ریزی و مناقصه هستند و تأمین اعتبارات آن‌ها نیز در حال پیگیری است. با تحقق این موارد، شاهد یک جهش جدی در توسعه و اصلاح شبکه فاضلاب زابل خواهیم بود.

مددی ضمن تشکر از مردم بابت صبر و همراهی‌شان گفت: از مردم عزیز بابت تماس‌های مکرر و پیگیری‌ها تشکر می‌کنم و همچنان در خدمت شهروندان گرامی هستیم. امیدواریم با اجرای این پروژه‌ها، مشکلات ریشه‌ای فاضلاب شهر زابل برای همیشه مرتفع شود.

پروژه فاضلاب زابل از اولویت‌های مهم شهرستان است
علی ولایتی‌پور فرماندار زابل در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، با اشاره به وضعیت موجود شبکه فاضلاب زابل گفت: بحث فاضلاب شهرستان زابل، به‌ویژه در مرکز شهر، معضل چندین ساله ماست. متأسفانه ما فاضلابی با قدمت بسیار بالا و فرسودگی زیاد داریم که بخش زیادی از آن نیازمند بازسازی و توسعه است.

وی افزود: در حال حاضر تنها ۷۰ درصد شهر زابل دارای شبکه فاضلاب است و ۳۰ درصد باقیمانده هنوز به این شبکه متصل نیستند. این وضعیت در طول سال‌ها با تزریق بودجه‌های محدود، به‌آهستگی پیش رفته است. وضعیت این شهرستان پس از اهواز، یکی از پرچالش‌ترین‌ها شهرستان‌ها در کشور محسوب می‌شود که البته با نگاه ملی و حمایت‌های ویژه قابل‌حل است.

ولایتی‌پور با تأکید بر تحولی که در پیش است، تصریح کرد: در سال جدید با حمایت‌های ویژه استاندار، نمایندگان مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی و تمامی کسانی که در راستای احیای سیستان و آبادانی این منطقه تلاش می‌کنند، یک رکورد بی‌سابقه در بحث بودجه فاضلاب به ثبت رساندیم.

اصلاح بخشی از شبکه فاضلاب شهر زابل بااعتبار ۱۷۰ میلیارد تومان
فرماندار زابل به مقایسه بودجه امسال با سال گذشته پرداخت و گفت: در سال گذشته با تمام تلاش‌ها حدود ۱۷۰میلیارد تومان بودجه جذب کردیم، اما در سال جدید موفق شدیم بالغ بر یک هزار میلیارد تومان بودجه برای فاضلاب منطقه بگیریم که ان‌شاءالله بتوانیم همه آن را جذب کنیم و یک انقلاب واقعی در بحث فاضلاب ایجاد کنیم.

وی به اقدامات عملی اخیر نیز اشاره کرد و افزود: مردم نمونه بارز این اقدامات را در خیابان‌های «امام خمینی (ره)» و «شهید رجایی» دیدند که پیش‌ازاین اصلاً شبکه فاضلاب نداشتند و مشکلات زیادی در این زمینه وجود داشت.

ولایتی‌پور ادامه داد: این پروژه‌ها انجام شده و آسفالت‌هایی هم بعد از اجرای عملیات فاضلاب صورت‌گرفته است. البته آسفالت هنوز کامل نیست، زیرا نیاز به رسیدن به سطح ایمنی و استاندارد خود دارد و ظرف یکی دو ماه آینده به طور کامل آسفالت خواهد شد.

این موضوع سال‌هاست به یکی از جدی‌ترین چالش‌های زیربنایی و سلامت شهری در منطقه سیستان تبدیل شده است؛ چالشی که ریشه در فرسودگی گسترده شبکه، نبود پوشش کامل شهری و کمبود مزمن اعتبارات عمرانی دارد. وضعیت بحرانی برخی محلات، از جمله تکرار نشست زمین، نشت و پس‌زدگی فاضلاب در خیابان‌های اصلی، نشان‌دهنده فشار سنگین بر زیرساختی است که ظرفیت پاسخ‌گویی به نیاز جمعیتی امروز زابل را ندارد.

با وجود این، تحرکات دو سال اخیر از سوی شرکت آب‌وفاضلاب، شهرداری، شورای شهر و استانداری نویدبخش آغاز دوره‌ای تازه است. اجرای طرح‌های اصلاحی در نقاط حساس، تأمین منابع مالی از ردیف‌های استانی و ماده ۵۶، و افزایش بودجه از ۱۷۰ میلیارد به بیش از یک‌هزار میلیارد تومان، نشانگر عزم جدی برای پایان‌دادن به معضل دیرینه فاضلاب زابل است.

به‌طور کلی، اگرچه مسیر بازسازی کامل این شبکه طولانی و پرهزینه خواهد بود، اما استمرار همکاری نهادهای مسئول، نظارت دقیق بر اجرای پروژه‌ها، و مشارکت آگاهانه مردم می‌تواند در آینده‌ای نه‌چندان دور زابل را از شهری گرفتار در فاضلاب‌های سطحی به نماد احیای زیرساخت‌های شهری و بهداشت محیطی در منطقه سیستان تبدیل کند.

انتهای خبر/