گلخانه‌ها امید تازه در دل خشکسالی سیستان‌وبلوچستان

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، خشکسالی و کاهش منابع آبی در سال‌های اخیر زندگی بسیاری از روستائیان سیستان و بلوچستان را تحت‌تأثیر قرار داده و ادامه کشاورزی سنتی را دشوار کرده است؛ موضوعی که خانواده‌های روستایی را به سمت ایجاد مشاغل نوین و کم‌آب‌تر سوق داده است.

راه‌اندازی گلخانه‌های کوچک‌مقیاس در حیاط منازل روستاییان یکی از مهم‌ترین راهکارها برای تأمین معاش، صرفه‌جویی در مصرف آب و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی است. این طرح با استقبال خوب مردم مواجه شده و توانسته امید تازه‌ای در زندگی آنان ایجاد کند.

یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه، فعالیت یک خانواده روستایی است که با استفاده از تسهیلات و فضای محدود منزل خود توانسته گلخانه‌ای کوچک راه‌اندازی کند و محصولات تازه و سالمی همچون خیار و بادمجان به بازار عرضه نماید. این تجربه نشان می‌دهد حتی در شرایط دشوار نیز می‌توان با خلاقیت و پشتکار به استقلال اقتصادی دست‌یافت.

در کنار این نمونه‌های فردی، برنامه‌های توسعه‌ای در سطح شهرستان نیز دنبال می‌شود تا با گسترش گلخانه‌های کوچک‌مقیاس، علاوه بر تأمین نیاز بازارهای محلی، فرصت‌های شغلی جدیدی برای روستاییان فراهم گردد و مسیر پایداری معیشت و رونق اقتصادی منطقه هموار شود.

رشد گلخانه‌های کوچک‌مقیاس؛ راهی برای اشتغال پایدار در هامون
فاطمه محمودی کارآفرین روستایی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، بیان کرد: همسرم سال‌ها کشاورز بود و زندگی ما از همین راه می‌گذشت. اما در سال‌های اخیر با کم‌آبی و کاهش منابع آب، ادامه این شغل ممکن نبود و شرایط زندگی‌مان سخت‌تر شد. در سال ۱۴۰۰ هم‌زمان با بیکاری همسر و افزایش هزینه‌های زندگی، تصمیم گرفتم برای تأمین مخارج خانواده به دنبال راهی تازه برای اشتغال‌زایی بروم.

وی افزود: وقتی شرایط اقتصادی سخت شد و دیگر تکیه بر کشاورزی نبود، به فکر افتادیم از فضای خانه و زمینی که در اختیار داشتیم بهترین استفاده را ببریم. به همین دلیل گلخانه‌ای خانگی راه‌اندازی کردیم.

محمودی ادامه داد: برای شروع کار با دریافت وام ۷۰ میلیون‌تومانی از بنیاد برکت توانستیم در حیاط خانه یک گلخانه کوچک احداث کنیم. در این گلخانه محصولات مختلفی از جمله خیار، بادمجان و سبزیجات کاشتیم و به‌تدریج فروش آنها به منبع درآمد اصلی خانواده تبدیل شد.

وی درباره نحوه فروش محصولات گلخانه خاطرنشان کرد: پس از برداشت، بخش عمده خیار و بادمجان تولیدی را در روستاهای هم‌جوار عرضه می‌کنیم و بخشی دیگر را به بازار شهر زابل می‌فرستیم. این کار علاوه بر ایجاد درآمد پایدار برای خانواده، باعث شده محصولات سالم و تازه ما در اختیار مصرف‌کنندگان بیشتری قرار گیرد و ارتباط اقتصادی روستا با شهر تقویت شود.

این کارآفرین روستایی باوجود سختی‌های مسیر از علاقه و انگیزه خود دست نکشید و خاطرنشان کرد: در زمستان همان سال سرمای شدیدی آمد و باعث شد بخشی از محصولات گلخانه‌ای ما آسیب ببیند. آن روزها واقعاً سخت گذشت؛ اما به دلیل علاقه و باور به این کار، تصمیم نگرفتیم رها کنیم. حالا باتجربه بیشتر یاد گرفته‌ایم چگونه از محصولاتمان در برابر سرما و گرما محافظت کنیم.

محمودی اشتغال‌زایی در دل خانواده را یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای خود دانست و گفت: این کار علاوه بر تأمین بخشی از هزینه‌های زندگی، روحیه امید و تلاش را در خانواده زنده کرده است. حتی فرزندانم نیز باعلاقه در کار گلخانه کمک می‌کنند

وی با تأکید بر لزوم حمایت از مشاغل خرد روستایی افزود: اگر تسهیلات و آموزش‌های بیشتری در اختیار روستاییان قرار گیرد، می‌توانیم شاهد رشد گلخانه‌های خانگی و تأمین بخشی از نیاز بازار از دل روستاها باشیم.

وی توصیه کرد: دیگران می‌توانند از مسیر مشابه بهره‌مند شوند. استفاده از زمین‌های کوچک خانگی، آموزش‌های کشاورزی و بهره‌گیری از وام‌ها و تسهیلات دولتی می‌تواند شروعی مطمئن برای کسب‌وکارهای خانگی باشد.

محمودی ادامه داد: علاقه و پشتکار در کنار برنامه‌ریزی صحیح، کلید موفقیت است و با همین اصول، هر خانواده‌ای می‌تواند علاوه بر تأمین معیشت، به استقلال اقتصادی و اشتغال‌آفرینی در سطح محلی دست یابد.

گلخانه‌های کوچک‌مقیاس راهکاری برای اشتغال
حسن صفایی‌مقدم مدیر جهاد کشاورزی شهرستان هامون در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، گفت: گلخانه‌های کوچک‌مقیاس ۳۰۰ متری در حیاط منازل روستائیان برای کاهش اثرات خشکسالی و ایجاد اشتغال پایدار راه‌اندازی شده است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال تعداد گلخانه‌های شهرستان به بیش از ۷۵۰ واحد برسد.

وی افزود: برای کاهش اثرات خشکسالی در شهرستان هامون و تغییر الگوی کشت به سمت محصولات کم آب بر و در محیط کنترل شده، گلخانه‌های کوچک‌مقیاس ۳۰۰ متری در حیاط منازل روستاییان برای افراد علاقه‌مند و دارای نیروی کارراه‌اندازی شده است.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان هامون ادامه داد: اجرای هر واحد گلخانه حدود ۲۵۰ میلیون تومان هزینه در بردارد که با هزینه شخصی و در صورت تقاضا و نیاز متقاضیان با استفاده از تسهیلات بانکی نسبت به احداث و بهره‌برداری از گلخانه‌ها اقدام می‌گردد.

وی خاطرنشان کرد: شهرستان هامون دارای ۲۰۸ واحد گلخانه صنعتی و ۴۰۲ واحد گلخانه کوچک‌مقیاس و در مجموع در سطح ۲۲ هکتار است که بالغ بر ۵۴۲ نفر در این واحدها مشغول به کار هستند.

صفایی‌مقدم گفت: 95 واحد گلخانه جدید در حال احداث است که با بهره‌برداری از آن‌ها زمینه اشتغال 95 نفر دیگر نیز فراهم خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال تعداد گلخانه‌های شهرستان به بیش از ۷۵۰ واحد برسد.

وی مطرح کرد: توسعه گلخانه‌های کوچک‌مقیاس علاوه بر افزایش درآمد خانوارهای روستایی، نقش مهمی در ایجاد اشتغال پایدار در شهرستان هامون دارد. این طرح با مصرف کمتر آب امکان تولید محصولات بیشتر و تأمین نیاز بازارهای محلی و اطراف را فراهم می‌کند.

مدیر جهاد کشاورزی هامون تأکید کرد: بهره‌گیری از روش‌های نوین مانند گلخانه ایروپونیک مکانیزه و گلخانه‌های سازه بلند اسپانیایی نیز باعث افزایش کیفیت و بهره‌وری محصولات شده است. این طرح‌ها علاوه بر ایجاد اشتغال، زمینه حضور و فعالیت جوانان و علاقه‌مندان به کشاورزی را در منطقه فراهم کرده است.

وی تصریح کرد: در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ حدود 2 هزار و 670 تن انواع محصولات گلخانه‌ای شامل خیار، گوجه‌فرنگی، فلفل و بادمجان در گلخانه‌های شهرستان هامون تولید و به بازارهای مصرف هامون، زابل و زاهدان عرضه شده است.

صفایی‌مقدم خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی برای توسعه گلخانه‌های شهرستان ادامه دارد و با گسترش این واحدها انتظار می‌رود علاوه بر تأمین نیاز بازار، درآمد و اشتغال خانوارهای روستایی افزایش یابد.

وی گفت: آموزش و جذب نیروهای جوان و علاقه‌مند به کشاورزی در کنار بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، نقش مهمی در پایداری و رشد تولید گلخانه‌ای شهرستان خواهد داشت.

در شرایط بحرانی ناشی از خشکسالی و کاهش منابع آبی، تجربه موفق خانواده‌های روستایی در سیستان و بلوچستان نشان می‌دهد که با بهره‌گیری از تسهیلات، آموزش و فضای محدود خانگی، می‌توان به استقلال اقتصادی و اشتغال‌زایی دست یافت. راه‌اندازی گلخانه‌های کوچک‌مقیاس نه‌تنها منجر به صرفه‌جویی در مصرف آب و تولید محصولات سالم شده، بلکه ارتباط اقتصادی روستا با شهر را نیز تقویت کرده است.

از سوی دیگر، حمایت نهادهای دولتی مانند جهاد کشاورزی و بنیاد برکت با ارائه وام، آموزش و توسعه فناوری‌های نوین، زمینه‌ساز رشد این طرح‌ها در سطح شهرستان هامون شده است. با افزایش تعداد گلخانه‌ها، اشتغال صدها نفر فراهم شده و پیش‌بینی می‌شود این روند تا پایان سال ادامه یابد.

در نهایت، این مدل موفق می‌تواند الگویی برای سایر مناطق روستایی کشور باشد؛ مشروط بر آنکه حمایت‌های مالی، آموزشی و فنی به‌صورت مستمر ادامه یابد و خانواده‌ها با علاقه و پشتکار مسیر توسعه را دنبال کنند.

انتهای خبر/