مهرستان دژ استوار پاسداری از فرهنگ اصیل بلوچستان

افسانه خیرخواه در گفتگو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، بیان کرد: فرهنگ سیستان و بلوچستان، ریشه در تاریخ و سنت‌های کهن این سرزمین دارد و امروز دفاع از این فرهنگ، همانند دفاع از هویت و موجودیت یک ملت است. شهرستان مهرستان به‌عنوان یکی از کانون‌های اصیل فرهنگی در استان، حامل بسیاری از آداب، رسوم، موسیقی، زبان و هنرهای محلی است که نه تنها میراث گذشتگان ماست، بلکه سرمایه‌ای برای آینده محسوب می‌شود.

ریشه‌های اصیل فرهنگی و سنت‌های بومی
مدیر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان مهرستان با اشاره به ریشه‌های اصیل فرهنگی منطقه گفت: هر گوشه از مهرستان روایت‌گر بخشی از فرهنگ غنی بلوچستان است. از آیین‌های مذهبی و اجتماعی گرفته تا هنرهای دستی و پوشش‌های محلی، همه نشان از اصالت و پایداری فرهنگی مردم دارد. ما معتقدیم اگر این ریشه‌ها را پاس بداریم، در حقیقت از هویت نسل‌های آینده دفاع کرده‌ایم.

وی عنوان کرد: فرهنگ بومی چیزی نیست که بتوان آن را تنها در کتاب‌ها یافت؛ این فرهنگ در زندگی روزمره مردم جاری است. در معماری خانه‌های سنتی، در نحوه برگزاری مراسم‌ها و حتی در نوع مهمان‌نوازی مردم مهرستان، می‌توان اصالت و قدمت فرهنگی را لمس کرد.

آداب و رسوم، زبان و موسیقی محلی
خیرخواه در ادامه به اهمیت زبان و موسیقی در هویت محلی اشاره کرد و گفت: زبان بلوچی و گویش‌های آن از ارکان اصلی فرهنگ ماست. بسیاری از شعرها، ترانه‌ها و روایت‌های قدیمی هنوز به زبان بلوچی نقل می‌شوند. موسیقی سنتی هم جایگاه ویژه‌ای دارد؛ سازهایی همچون دهل و دونلی، صدای مقاومت، شادی و هویت ما هستند. مراسم عروسی محلی در مهرستان بدون اجرای موسیقی بلوچی معنایی ندارد و همین موسیقی است که انسجام اجتماعی را تقویت می‌کند.

روایت داستان‌های شفاهی و اساطیر محلی
وی خاطرنشان کرد: داستان‌ها و افسانه‌های محلی، گنجینه‌ای ارزشمندند که نسل به نسل منتقل شده‌اند. این قصه‌ها علاوه بر سرگرمی، پیام‌های اخلاقی و هویتی در خود دارند. امروز باید تلاش کنیم این داستان‌ها را گردآوری و مکتوب کنیم تا در اختیار نسل‌های آینده قرار گیرد. اگر این میراث شفاهی فراموش شود، بخشی از هویت فرهنگی ما از بین خواهد رفت.

لباس‌های محلی و پوشش سنتی
مدیر فرهنگ و ارشاد مهرستان در ادامه مصاحبه به پوشش سنتی مردم مهرستان اشاره کرد و گفت: لباس‌های محلی بلوچ یکی از زیباترین جلوه‌های فرهنگی منطقه ماست. زنان بلوچ با لباس‌های سوزن‌دوزی شده و رنگارنگ، نه تنها هویت فرهنگی خود را نمایش می‌دهند بلکه هنر دستشان را نیز به رخ می‌کشند. این لباس‌ها معمولاً با نخ‌های ابریشمی و طرح‌های اصیل دوخته می‌شوند و هر طرح معنای خاصی دارد. مردان نیز با پوشش سنتی خود، شامل پیراهن‌های بلند و شلوارهای گشاد، نماد وقار و اصالت هستند.

وی افزود: پوشش محلی مردم مهرستان، در کنار زیبایی، نشان‌دهنده پیوند عمیق با طبیعت و شرایط اقلیمی منطقه است. این لباس‌ها هم سبک و راحت‌اند و هم هویت‌بخش. دفاع از فرهنگ یعنی همین که از این لباس‌ها حمایت کنیم، آن‌ها را در جشنواره‌ها معرفی نماییم و مانع فراموشی‌شان شویم.

نقش فرهنگ در تحکیم وحدت و توسعه منطقه
وی با تأکید بر اینکه فرهنگ می‌تواند عامل وحدت و توسعه باشد، بیان کرد: در دنیای امروز، دشمنان به دنبال تفرقه‌افکنی هستند. اما فرهنگ، زبان مشترک همه اقوام و مذاهب است. در مهرستان ما شاهدیم که مردم با وجود تفاوت‌های ظاهری، در مراسم‌ها، جشن‌ها و حتی سوگواری‌ها کنار هم قرار می‌گیرند و این وحدت فرهنگی، امنیت و همبستگی اجتماعی را تضمین می‌کند.

خیرخواه افزود: از سوی دیگر، فرهنگ می‌تواند محرک توسعه اقتصادی هم باشد. برای مثال، صنایع‌دستی و پوشاک سنتی ما بازارهای داخلی و حتی بین‌المللی دارند. اگر حمایت درستی صورت گیرد، همین هنرها می‌توانند برای جوانان اشتغال پایدار ایجاد کنند.

مقابله با تحریف‌ها و ارائه تصویر مثبت
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که با آن روبه‌رو هستیم، ارائه تصویر تحریف‌شده از بلوچستان در برخی رسانه‌هاست. متأسفانه گاهی تنها فقر یا مشکلات اقتصادی دیده می‌شود و جنبه‌های فرهنگی، هنری و انسانی مردم ما نادیده گرفته می‌شود. ما وظیفه داریم تصویر اصیل، مثبت و واقعی این منطقه را نشان دهیم؛ تصویری از مردمانی مهمان‌نواز، اصیل، متدین و فرهنگ‌دوست.

مدیر فرهنگ و ارشاد مهرستان در پایان خاطرنشان کرد: امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند دفاع از فرهنگ خود هستیم. دفاعی که با زبان هنر، ادبیات، موسیقی، صنایع‌دستی و حتی پوشش محلی تحقق پیدا می‌کند. اگر نسل جوان ما به این میراث پیوند بخورد، مهرستان و کل سیستان و بلوچستان می‌توانند الگویی در حفظ هویت فرهنگی و توسعه پایدار باشند.

انتهای خبر/