نقش پنهان قدرت‌های جهانی در جنگ ایران و عراق؛

دفاع مقدس آیینه‌ای از مقاومت ملت ایران است

دفاع مقدس، جلوه‌ای بی‌بدیل از ایثار، همبستگی و پایداری ملت ایران در برابر تجاوز رژیم بعث عراق و حامیان جهانی‌اش بود؛ آیینه‌ای روشن از روحیه‌ای که با کمترین امکانات، بزرگ‌ترین مقاومت‌ها را رقم زد.

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، جنگ تحمیلی هشت‌ ساله ایران و عراق، یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران است که نه‌تنها عرصه‌ای برای نمایش ایثار، مقاومت و همبستگی ملی بود، بلکه پرده از چهره واقعی بسیاری از قدرت‌های جهانی برداشت. در این نبرد نابرابر، ملت ایران با وجود کمبود امکانات و فشارهای اقتصادی، با تکیه بر ایمان، وحدت و روحیه‌ای بی‌نظیر، در برابر تجاوز رژیم بعث عراق و حامیان بین‌المللی‌اش ایستادگی کرد.

سجاد ملکوتی کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، بیان کرد: آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نتیجه ترکیبی از سوءمحاسبات سیاسی، اقتصادی و نظامی رژیم صدام بود که با حمایت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به ایران حمله کرد؛ اما با مقاومت جانانه مردم ایران مواجه شد. این جنگ، نمادی از دفاع ملت ایران در برابر تجاوز و تحمیل جنگ بود.

وی افزود: در جنگ تحمیلی هشت ساله (۱۳۵۹-۱۳۶۷) بین ایران و عراق، آمریکا به‌صورت مستقیم وارد جنگ نشد، اما حمایت‌های گسترده‌ای از رژیم عراق انجام داد. این حمایت شامل ارائه اطلاعات نظامی، آموزش نیروهای عراقی و کمک لجستیکی بود. آمریکا تلاش می‌کرد با تضعیف جمهوری اسلامی ایران، نفوذ خود را در منطقه حفظ کند.

ملکوتی ادامه داد: آمریکا همچنین به عراق اجازه داد تا تسلیحات پیشرفته‌ای از کشورهای دیگر (از جمله اروپا) دریافت کند و در برخی موارد، خود نیز کمک‌های غیرمستقیم تسلیحاتی فراهم کرد. همچنین در سازمان ملل و مجامع بین‌المللی نیز سعی کرد از عراق حمایت کند و مانع محکومیت صدام شود.

وی عنوان کرد: در اواخر جنگ، آمریکا با عملیات‌هایی مانند اسکورت نفتکش‌ها در خلیج فارس، به حفظ امنیت انتقال نفت عراق و کشورهای متحد آن کمک نمود. کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه، انگلیس و آلمان نقش مهمی در فروش سلاح و تجهیزات نظامی به عراق داشتند. این تسلیحات شامل هواپیماهای جنگی، تانک، توپخانه و تجهیزات شیمیایی بود.

این کارشناس مسائل سیاسی گفت: اروپایی‌ها به عراق کمک‌های مالی و اقتصادی نیز ارائه دادند تا صدام توان جنگی‌اش را حفظ شود و البته تلاش کردند تا با سیاست‌های دیپلماتیک از عراق در مقابل انتقادهای بین‌المللی دفاع کنند. سازمان منافقین نیز با عراق همکاری نزدیکی داشت و از این کشور حمایت می‌کرد. آنها از عراق تجهیزات و آموزش نظامی دریافت کردند.

وی افزود: منافقین در طول جنگ، با حمایت عراق، اقدام به انجام عملیات نظامی و خرابکاری علیه ایران کردند، از جمله حملات تروریستی و نفوذ در خاک ایران. سازمان منافقین نقش تبلیغاتی نیز داشت و تلاش می‌کرد که جمهوری اسلامی را تضعیف کند و بر افکار عمومی علیه دولت ایران تأثیر بگذارد.

ملکوتی بیان کرد: ایثار و فداکاری رزمندگان در راه پیروزی در هشت سال جنگ تحمیلی ایران و عراق، یکی از بارزترین و درخشان‌ترین جلوه‌های تاریخ مقاومت ملت ایران است. این مجاهدان با از خودگذشتگی بی‌نظیر و روحیه‌ای راسخ توانستند در مقابل حملات گسترده و امکانات مادی بسیار بالای دشمن بایستند و پیروزی‌های بزرگی را رقم بزنند.

وی خاطرنشان کرد: حضور اقلیت‌های دینی و اقشار غیرمذهبی در جنگ تحمیلی هشت ساله ایران و عراق، یکی از نکات مهم و کمتر شناخته شده در تاریخ دفاع مقدس است که نشان‌دهنده وحدت ملی و همبستگی تمامی اقشار جامعه ایران در برابر دشمن بود.

این کارشناس مسائل سیاسی اظهار کرد: این حضور گسترده و متنوع اقلیت‌های دینی و اقشار غیرمذهبی، یکی از عوامل مهم موفقیت ایران در جنگ تحمیلی بود. این امر نشان داد که دفاع از وطن و حفظ امنیت ملی، موضوعی فراتر از مذهب و عقیده است و همه اقشار جامعه در این مسیر متحد شدند.

وی ادامه داد: بسیاری از جوانان، رزمندگان و نیروهای داوطلب با آگاهی از خطرات جنگ، با تمام وجود در جبهه‌ها حضور یافتند و از جان خود گذشتند. هزاران نفر در این راه به شهادت رسیدند تا امنیت و استقلال کشور حفظ شود.

جنگ تحمیلی؛ آزمون استقلال ایران و افشای چهره واقعی غرب
ملکوتی افزود: در هشت سال جنگ تحمیلی که مردم به لحاظ شرایط اقتصادی، وضعیت سختی داشتند، ولی همان مردم مستمند ثابت کردند که حاضرند از داشته‌های اندک خود را برای حفظ استقلال و امنیت کشور هزینه کنند و نشان دادند که دفاع از میهن تنها وظیفه نیروهای نظامی نیست، بلکه تمامی اقشار جامعه در این راه شریک هستند.

وی عنوان کرد: با وجود کمبود امکانات، تسلیحات و مشکلات فراوان در تأمین مایحتاج رزمندگان، مجاهدان با عزم راسخ و روحیه قوی به دفاع پرداختند و اجازه ندادند دشمن پیشروی کند.

رزمندگان، با وجود سختی‌ها و تلفات سنگین، هرگز روحیه خود را از دست ندادند و با اعتقاد راسخ به هدف مقدس دفاع از وطن و اسلام، همچنان به مبارزه ادامه دادند. رزمندگان بسیجی، سپاه، ارتش و حتی افراد عادی و نوجوانان داوطلب، همگی با هم متحد شدند تا در مقابل دشمن ایستادگی کنند.

ملکوتی خاطرنشان کرد: این ایثار و فداکاری‌ها بود که باعث شد ایران در برابر حملات گسترده و طولانی مدت عراق مقاومت کند و سرانجام پیروز میدان باشد. البته این نکته نیز حائز اهمیت است، در حالی که رژیم صدام جنگ با ایران را یک نبرد ملی معرفی می‌کرد، اما واقعیت آن بود که بخش مهمی از مردم عراق نه تنها با این جنگ همراهی نکردند، بلکه به دلایل سیاسی، مذهبی و قومی، با آن مخالف بودند.

وی افزود: این عدم همراهی، هرچند در ظاهر سرکوب شد، ولی در عمل موجب کاهش روحیه ارتش عراق، فرار از خدمت و تضعیف جبهه داخلی عراق شد. ستم‌های صدام حسین به مردم عراق در دوران جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران تنها به خشونت جنگی محدود نبود، بلکه شامل سرکوب گسترده سیاسی، قومی و مذهبی نیز می‌شد.

این کارشناس مسائل سیاسی افزود: حمله شیمیایی به حلبچه یکی از جنایات بزرگ جنگ بود که طی آن بیش از ۵ هزار غیرنظامی کُرد کشته شدند؛ عملیات معروف به «الأنفال» شامل بمباران، سوزاندن روستاها و نابودی کامل زندگی اجتماعی در شمال عراق بود. هزاران روشنفکر، دانشجو، افسر ارتش، نویسنده و فعال سیاسی به جرم “خیانت” اعدام یا ناپدید شدند.

وی گفت: در طول جنگ تحمیلی، مردم عراق قربانی واقعی ماجراجویی‌های سیاسی صدام بودند. رژیم او نه تنها حقوق انسانی ملت خود را زیر پا گذاشت، بلکه عراق را به سمت انزوا، عقب‌ماندگی و فاجعه سوق داد. بسیاری از مردم عراق پس از جنگ، و به‌ویژه در سال‌های بعد، علیه این ظلم‌ها قیام کردند که در نهایت نیز زمینه‌ساز سقوط صدام در سال ۲۰۰۳ شد.

جنگنده‌های میراژ؛ هدیه مرگبار فرانسه به صدام
محمد سعید اربابی کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای‌ماشکید»، بیان کرد: وقتی به تاریخ جنگ تحمیلی هشت‌ساله بازمی‌گردیم، کمتر کسی می‌تواند نقش پررنگ و جنایت‌کارانه برخی دولت‌های غربی را نادیده بگیرد. در این میان، فرانسه جایگاهی ویژه دارد. کشوری که در ظاهر، خود را مدافع ارزش‌های حقوق بشری و آزادی معرفی می‌کند، اما در عمل، در کنار رژیم بعث عراق ایستاد و با ارسال انواع جنگنده‌ها، تجهیزات هوایی و فناوری‌های پیشرفته، کفه ترازو را به نفع صدام سنگین کرد.

وی گفت: یکی از مهم‌ترین جلوه‌های دخالت فرانسه در جنگ، واگذاری جنگنده‌های پیشرفته میراژ F1 به ارتش بعث بود. این هواپیماها، با توان پرواز بالا و قابلیت حمل موشک‌های دوربرد، عملاً آسمان جنگ را به صحنه تاخت‌وتاز عراق تبدیل کردند. بسیاری از حملات گسترده به شهرها و زیرساخت‌های اقتصادی ایران با همین جنگنده‌ها صورت گرفت.

این کارشناس سیاسی ادامه داد: در سال‌های نخست جنگ، نیروی هوایی عراق با تکیه بر همین تجهیزات غربی توانست عملیات‌های سنگینی علیه پالایشگاه‌ها، تأسیسات نفتی و حتی مناطق مسکونی ایران اجرا کند. فرانسه نه تنها جنگنده‌ها را فروخت، بلکه خلبانان و تکنسین‌های خود را نیز برای آموزش و پشتیبانی به عراق اعزام کرد. در واقع، بدون این حمایت، ارتش بعث هرگز قادر به استفاده مؤثر از این هواپیماها نبود.

نقش سیاسی فرانسه؛ مشروعیت‌بخشی به صدام
وی افزود: کمک فرانسه صرفاً به فروش سلاح محدود نمی‌شد. پاریس در عرصه سیاسی نیز تمام تلاش خود را به کار گرفت تا چهره صدام را در جهان حفظ کند و او را یک رهبر مشروع جلوه دهد. فرانسه بارها در شورای امنیت سازمان ملل، از محکومیت عراق جلوگیری کرد و با مواضع جانب‌دارانه، مسیر را برای ادامه جنگ هموار ساخت.

این کارشناس سیاسی تأکید کرد: باید توجه داشت که فرانسه در آن دوران، از یک سو می‌خواست قراردادهای کلان تسلیحاتی خود را حفظ کند و از سوی دیگر، در رقابت با آمریکا و انگلیس، جای پای خود را در خاورمیانه مستحکم نماید. به همین دلیل، حمایت از صدام برای فرانسه نه یک انتخاب لحظه‌ای، بلکه یک استراتژی بلندمدت بود.

وی خاطرنشان کرد: جنگنده‌های فرانسوی نه تنها اهداف نظامی، بلکه شهرها و روستاهای ایران را نیز بمباران کردند. صدها زن و کودک بی‌گناه قربانی این حملات شدند. آیا این همان فرانسه‌ای نیست که مدعی دفاع از حقوق بشر است؟ چگونه ممکن است کشوری که خود را مهد آزادی می‌داند، چنین بی‌رحمانه در کنار دیکتاتوری چون صدام بایستد؟

 نگاه خلاقانه به اسناد تاریخی
اربابی ادامه داد: اگر اسناد تاریخی و گزارش‌های بین‌المللی آن دوره را با نگاهی دقیق و خلاقانه مرور کنیم، درمی‌یابیم که فرانسه در واقع بخشی از یک ائتلاف پنهان علیه انقلاب اسلامی بود. این کشور می‌دانست که پیروزی ایران در جنگ می‌تواند توازن قدرت در منطقه را تغییر دهد، بنابراین ترجیح داد با تمام توان به رژیم بعث کمک کند.

درس امروز از خیانت دیروز
این کارشناس سیاسی در پایان تصریح کرد: بازخوانی نقش فرانسه در جنگ تحمیلی، تنها یک کار تاریخی نیست، بلکه هشداری برای امروز است. ما باید بدانیم که قدرت‌های غربی هرگز دوست واقعی ملت ایران نبوده‌اند و پشت شعارهایشان منافع سرد و بی‌رحمانه نهفته است. حمایت فرانسه از صدام نمونه‌ای روشن از این واقعیت است که هرگاه پای منافع به میان بیاید، حقوق بشر و ارزش‌های ادعایی آن‌ها به فراموشی سپرده می‌شود.

جنگ تحمیلی هشت‌ساله ایران و عراق، نه‌تنها صحنه‌ای از مقاومت و ایثار ملت ایران در برابر تجاوز خارجی بود، بلکه آینه‌ای تمام‌نما از پیچیدگی‌های ژئوپلیتیکی و نقش‌آفرینی قدرت‌های جهانی در منطقه محسوب می‌شود.

از سوی دیگر، حضور اقلیت‌های دینی، اقشار غیرمذهبی و جوانان داوطلب در جبهه‌ها، جلوه‌ای بی‌نظیر از وحدت ملی و همبستگی اجتماعی را رقم زد که در تاریخ معاصر ایران کم‌نظیر است. این مشارکت فراگیر نشان داد که دفاع از وطن، فراتر از مرزهای عقیدتی و مذهبی، به عنوان یک وظیفه ملی در دل همه اقشار جامعه نهادینه شده است.

انتهای خبر/