تفتان قطب نوظهور تولید گندم در سیستان‌وبلوچستان

به گزارش خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «صدای ماشکید»، در میان چالش‌ها و فرصت‌های کشاورزی کشور، استان سیستان و بلوچستان با تنوع اقلیمی، منابع انسانی پویا و پهنه‌های وسیع قابل کشت، یکی از مناطق کمتر شناخته‌شده اما پرظرفیت در تولید محصولات استراتژیک کشاورزی به شمار می‌رود.

در این میان، کشت گندم به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین محورهای امنیت غذایی کشور، در این استان جایگاه خاصی یافته و در سال‌های اخیر با توسعه زیرساخت‌های آبی، تجهیز مکانیزاسیون و حمایت‌های سازمان جهاد کشاورزی، رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است.

سیستان و بلوچستان با دارا بودن شرایط اقلیمی متفاوت در شمال، مرکز و جنوب خود، این امکان را فراهم کرده تا کشاورزان در بازه‌های زمانی گوناگون اقدام به کشت و برداشت گندم نمایند؛ موضوعی که نه‌تنها به بهره‌وری منابع کمک می‌کند، بلکه به تثبیت بازار عرضه گندم در سطح منطقه و کشور نیز یاری می‌رساند.

یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه، شهرستان تفتان است؛ منطقه‌ای با زمین‌های مستعد و کشاورزانی پرتلاش که همه‌ساله در سایه تجربه و برنامه‌ریزی دقیق، سهم بسزایی در تأمین گندم استان دارند.

کشت این محصول در منطقه‌ای که روزگاری با کم‌آبی و محرومیت شناخته می‌شد، اما امروز نشانه‌هایی از خودکفایی، تلاش و حرکت به‌سوی توسعه پایدار را در دل خاک خود جای داده است.

نغمه داس و کمباین در دشت‌های تفتان
علی‌مراد ریگی کشاورز باسابقه از بخش گوهرکوه در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای ماشکید»، بیان کرد: ما بیشتر از ۲۰ سال است که گندم می‌کاریم؛ در این منطقه بیشتر از رقم محلی و سیوند استفاده می‌کنیم؛ چون به آب‌وهوای ما می‌سازند. امسال با اینکه بارندگی کم بود، اما با مدیریت آب و کود، عملکرد خوبی گرفتیم. خدا را شکر امسال از هر هکتار حدود ۳ تن برداشت کردیم.

ناصر نارویی کشاورز بخش خاش در گفتگو با خبرنگار ما گفت: کشت گندم برای ما فقط کشاورزی نیست؛ یک‌طور امنیت غذایی خانوادگی‌مان است. الان چند سال است با حمایت‌های جهاد کشاورزی، کلاس‌های آموزشی و معرفی بذرهای اصلاح‌شده، وضع ما خیلی بهتر شده است؛ اگر امکانات آبیاری تحت فشار بیشتر بشود، خیلی‌ها مثل من حاضر می‌شوند سطح زیر کشت را بیشتر کنند.

حسین شه‌بخش کشاورز مکانیزه در بخش مرکزی تفتان تصریح کرد: قبلاً با داس و دِرو دستی گندم جمع می‌کردیم. سختی زیاد داشت؛ اما حالا با کمباین و دروگر برداشت می‌کنیم و هزینه‌هایمان هم کمتر شده است؛ اگر مراکز خرید تضمینی زودتر پرداختی‌ها را انجام بدهند، کشاورز انگیزه بیشتری برای کشت سال بعد پیدا می‌کند.

پیش‌بینی تولید ۱۲ هزار تن گندم در تفتان
فضل‌الله کُردی؛ مدیر جهاد کشاورزی تفتان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صدای ماشکید»، بیان کرد: برداشت گندم از ۴ هزار و ۱۰۰ هکتار از مزارع این شهرستان در بخش‌های مرکزی، نازیل و گوهرکوه در حال انجام است؛ برداشت گندم از مزارع شهرستان تفتان از اول خردادماه جاری آغاز شده و تا ۱۵ تیر ادامه خواهد داشت.

وی زمان کشت این محصول را از ۱۵ آبان تا ۲۵ آذر ذکر کرد و افزود: ارقام کشت‌شده شامل محلی، نارین، سیوند، ارگ و کراس بولانی است

کردی از وجود ۱۵ دستگاه کمباین و ۴ددستگاه دروگر جهت برداشت مکانیزه خبر داد و بیان کرد: در این شهرستان تعداد یک هزار و ۳۰۰ بهره‌بردار به زراعت گندم مشغول هستند که گندم مازاد بر مصرف خود را به مراکز خرید جهت ارسال به اداره غله و خدمات بازرگانی تحویل می‌دهند.

وی میانگین عملکرد گندم در این شهرستان را ۳ تن در هکتار عنوان کرد و پیش‌بینی کرد: امسال حدود ۱۲ هزار و ۳۰۰ تن گندم از مزارع تفتان برداشت خواهد شد.

با نگاهی به تجربه موفق شهرستان تفتان در کشت و برداشت گندم، می‌توان دریافت که سیستان و بلوچستان، با وجود چالش‌های اقلیمی، دارای ظرفیت‌های کم‌نظیری در حوزه کشاورزی است که اگر به‌درستی شناسایی و هدایت شوند، می‌توانند به یکی از پایه‌های تأمین امنیت غذایی کشور تبدیل شوند.

کشت گندم در تفتان؛ الگوی توسعه پایدار در مناطق گرم‌ و خشک
عملکرد مطلوب مزارع گندم در مناطق مختلف استان، مشارکت قابل توجه بهره‌برداران، گسترش مکانیزاسیون و حرکت به‌سوی تولید پایدار، همگی نشانه‌هایی از پویایی کشاورزی در این خطه از سرزمین ایران است.

با این حال، تحقق کامل این ظرفیت‌ها نیازمند تداوم حمایت‌های دولتی، به‌ویژه در حوزه تأمین بذر اصلاح‌شده، ارتقای سیستم‌های آبیاری، پرداخت به‌موقع مطالبات کشاورزان و توسعه مراکز خرید تضمینی است. همچنین نقش‌آفرینی زنان، جوانان و بهره‌برداران بومی، نشان می‌دهد که کشاورزی در این منطقه تنها یک شغل نیست، بلکه بخشی از فرهنگ، اقتصاد و آینده پایدار منطقه محسوب می‌شود.

استان سیستان و بلوچستان، به‌ویژه شهرستان‌هایی مانند تفتان، با اتکا به دانش بومی، تلاش بی‌وقفه کشاورزان و حمایت نهادهای تخصصی، می‌تواند به الگویی موفق در زمینه تولید گندم در مناطق گرم و خشک کشور تبدیل شود؛ الگویی که نشان می‌دهد اگر زمین، امید بگیرد؛ گندم خواهد رویید.

با وجود پیشرفت‌های قابل‌توجه، تأمین مالی به‌موقع، توسعه مراکز خرید تضمینی و گسترش حمایت‌های آموزشی و فنی، کلید تثبیت این روند و تبدیل آن به یک راهبرد ملی در جهت تأمین امنیت غذایی کشور خواهد بود.

انتهای خبر/